Συνέδριο του Ιδρύματος Άρτος Ζωής: “Η επιστροφή της ηθικής. Παλαιά και νέα ερωτήματα”

Το πρόγραμμα του συνεδρίου σε μορφή pdf.

Αφιέρωμα της “Νέας Ευθύνης” στον Εμμανουέλ Λεβινάς

Ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα στο σπουδαίο φιλόσοφο Εμμανουέλ Λεβινάς (1906-1995) και ένα μικρότερο στον ποιητή Γιώργο Γεραλή (1917-1996) περιλαμβάνει το δέκατο τεύχος του περιοδικού “Νέα Ευθύνη”.

Το τεύχος ανοίγει με μελέτημα του Κώστα Στεργιόπουλου για τον ποιητή Γιώργο Γεραλή. Ακολουθούν κείμενο του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου («Λυρική συνάντηση. Επιστολές προς Γιώργο Γεραλή»), το οποίο παρουσιάζει τέσσερις επιστολές (των Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Μανόλη Αναγνωστάκη, Πέτρου Σπανδωνίδη και Νίκου Καρούζου), διαφορετικών χρονικών περιόδων προς τον Γ. Γεραλή, και ποιήματα των Αντώνη Μακρυδημήτρη («Έρμη στα ξένα», «Εικόνες ανθρώπων») και Άγγελου Καλογερόπουλου («Ο ξένος»).

Το αφιέρωμα στον Λεβινάς ανοίγει μ’ ένα θεμελιώδες για τη φιλοσοφία του κείμενο, το «Η ηθική ως πρώτη φιλοσοφία» (μετάφραση: Δημήτρης Αγγελής, θεώρηση: Μιχάλης Πάγκαλος). Ακολουθούν κείμενα των Κώστα Ανδρουλιδάκη («Ε. Λεβινάς και Ι. Καντ – παράλληλοι»), Άγγελου Μουζακίτη («Η ριζική ετερότητα ως θεραπευτική πρακτική: ηθική, ψυχανάλυση, ψυχοθεραπεία»), δύο μεταφράσεις κειμένων του Λεβινάς («Η κιβωτός και η μούμια», σε μετάφραση Μιχάλη Πάγκαλου και «Οφθαλμός αντί οφθαλμού», σε μετάφραση Δημήτρη Τσινικόπουλου και θεώρηση Μιχάλη Πάγκαλου). Στη συνέχεια δημοσιεύονται τα μελετήματα του Μιχάλη Πάγκαλου («Μοναδικότητα μέσα στην καθολικότητα. Σκέψεις για τον Λεβινάς και τον Μπέννι Λέβι») και του αρχιμ. Παντελεήμονα Μανουσάκη («Διαβάζοντας τον Λεβινάς ενάντια στον Λεβινάς: Θάνατος, επιθυμία, γονιμότητα», μετάφραση: Νίκος Μανωλόπουλος). Το ποίημα του Πάουλ Τσελάν «Καθώς την επομένη ήταν ν’ αρχίσουν οι εκτοπισμοί» (μετάφραση: Βίκτωρ Ιβάνοβιτς) αποτελεί την καλύτερη εισαγωγή για ένα ακόμα κείμενο του Λεβινάς, το «Πάουλ Τσελάν: Από το είναι στο άλλο» (μετάφραση: Δημήτρης Ελευθεράκης, θεώρηση: Ευστάθιος Γιαννής).

Μετά το τέλος του αφιερώματος δημοσιεύονται «Οι ψυχές της γιαγιάς μου», διήγημα της Μαρίας Κουγιουμτζή, δύο ποίηματα της Τζίνας Ξυνογιαννακοπούλου («Αριστερόστροφα του ρολογιού» και «Παραλλαγή») και το πεζό του Δημήτρη Θ. Γκότση «Μια φούχτα»).

Στους «Προσανατολισμούς» θα βρείτε: «Η δυτική χριστιανική αντίληψη περί δικαιοσύνης – Αυγουστίνος» του Μαριάνου Δ. Καράση, «Η ανάγκη της συνειδητοποιημένης επικοινωνίας» του Διονύση Κ. Μαγκλιβέρα και «Ανάξιοι της τραγωδίας;» του Κώστα Χατζηαντωνίου. Γλωσσικά σχόλια γράφει ο Γιάννης Β. Κωβαίος, κριτική τέχνης ο Νίκος Αλ. Μηλιώνης, θεατρική κριτική η Έλενα Σταγκουράκη, για τον κινηματογράφο ο Αχιλλέας Ντελλής. Δημοσιεύονται, ακόμα, κείμενα και σχόλια των Γιώργου Βαρθαλίτη, Λάκη Παπαστάθη (Για τον Θόδωρο Αγγελόπουλο), Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλου, Κώστα Βραχνού, Νατάσας Κεσμέτη, Μερόπης Ν. Σπυροπούλου, Αντρές Σάντσεθ Ρομπάυνα (Για τον Τάπιες, μετάφραση: Ούρσουλα Φωσκόλου) κ.ά.

• Με αφορμή το αφιέρωμα της Νέας Ευθύνης στον Εμμανουέλ Λεβινάς, παραθέτουμε μια τηλεοπτική συνέντευξη που ο Γάλλος φιλόσοφος είχε παραχωρήσει το 1993 στον Μισέλ Φιλντ (με αγγλικούς υπότιτλους):

 

Tα πρακτικά συνεδρίου για το Μεσσιανισμό / The proceedings of a conference on Messianism

Κυκλοφόρησαν από το ίδρυμα ΑΡΤΟΣ ZΩΗΣ τα πρακτικά του συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του ιδρύματος το Νοέμβριο 2010 και το οποίο έφερε τον τίτλο “Η μεσσιανική ιδέα και οι μεταμορφώσεις της”.

Στ. Ζουμπουλάκης (επιμ.), Η μεσσιανική ιδέα και οι μεταμορφώσεις της. Από την Παλαιά Διαθήκη ως τους πολιτικούς μεσσιανισμούς του 20ου αιώνα (Συναντήσεις 1), εκδ. ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ, Αθήνα 2011

ISBN: 978-960-8053-35-9

524 σελίδες

25 ευρώ

Από το οπισθόφυλλο του τόμου

Ο μεσσιανισμός, γέννημα και θρέμμα της Βίβλου, πήρε ποικίλες μορφές στην ιστορία, πολλές φορές αντιφερόμενες μεταξύ τους, διαπότισε την ευρωπαϊκή σκέψη και επηρέασε καθοριστικά, συχνά με τραγικό τρόπο, την ευρωπαϊκή ιστορία. Ο Άρτος Ζωής, στην προσπάθειά του να φέρει τη Βίβλο στον δημόσιο χώρο της σκέψης και να συμβάλει στη συνάντηση ανθρώπων που σκέπτονται εντός της πίστης με στοχαστές του εκκοσμικευμένου Λόγου, αφιέρωσε το πρώτο συνέδριό του στη μεσσιανική ιδέα και τις μεταμορφώσεις της. Οι εισηγήσεις θεολόγων, φιλοσόφων, ιστορικών και πολιτικών στοχαστών, που περιέχονται όλες στον παρόντα τόμο μαζί με τη συζήτηση που τις ακολούθησε, αναδεικνύουν το γεγονός ότι ο μεσσιανισμός είναι ακατανόητος χωρίς τη βιβλική πηγή του, αλλά και ότι η πηγή αυτή φωτίζεται αναδρομικά από τις μεταγενέστερες ερμηνείες και εμπνεύσεις που γέννησε.

Περιεχόμενα τόμου

• Μ. Κωνσταντίνου, “Η διαμόρφωση της μεσσιανικής ιδέα στην Π.Δ. και η επανερμηνεία της στην Κ.Δ.”, 13-33

• Π. Βασιλειάδης, “Από τον ιουδαϊκό μεσσιανισμό στην πρωτοχριστιανική χριστολογία”, 34-51

• Χ. Καρακόλης, “Το καινοφανές του πρωτοχριστιανικού μεσσιανισμού. Ενότητα και εκδοχές του χριστολογικού κηρύγματος της πρώτης Εκκλησίας”, 52-76

• Αικ. Τσαλαμπούνη, “Το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου για τον Μεσσία-Χριστό: Η θέση του μέσα στην παύλεια θεολογία και ο ρόλος του στη διαμόρφωση της ταυτότητας των παύλειων κοινοτήτων”, 77-113

• π. Αντώνιος Πινακούλας, “Βυζαντινός μεσσιανισμός. Η περίοδος της ουτοπίας”, 129-147

• Ν.Ε. Καραπιδάκης, “Πολιτικές και ιδεολογικές χρήσεις της έννοιας “μεσσίας” στη δυτική μεσαιωνική ιστορία”, 148-166

• Κ.Θ. Ζάρρας, “Μεσσιανικές αντιλήψεις στον ραββινικό και μεσαιωνικό ιουδαϊσμό”, 175-210

• Αγγ. Ζιάκα, “Μεσσιανικές προσδοκίες στο σιιτικό Ισλάμ”, 211-236

• Σ. Μιχαήλ, “Incipit Vita Nova ή το Γκόλεμ και ο Μεσσίας”, 237-253

• Χ. Μαρσέλλος, “Η εποχή του πνεύματος και οι μεσσιανισμοί της ή η κληρονομιά του αββά Ιωακείμ εκ Φλωρίδος”, 271-311

• Μ. Πάγκαλος, “Ουτοπία και μεσσιανισμός”, 312-338

• Ν. Πίσσης, “Αποκαλυπτικός λόγος και μεσσιανική προσδοκία: Χρήσεις και λειτουργίες από τη βυζαντινή στην οθωμανική περίοδο”, 339-359

• Γ. Σαγκριώτης, “Ο πολιτικός μεσσιανισμός του Βάλτερ Μπένγιαμιν”, 385-405

• Γ. Παπαφράγκος, “Ubi Lenin, ibi Jerusalem: Η αναζήτηση της ουτοπίας και οι πολιτικές συνέπειές της στο έργο του Έρνστ Μπλοχ”, 406-423

• Στ. Ζουμπουλάκης, “Εμμανουήλ Λεβινάς: η υπέρβαση του μεσσιανισμού”, 424-437

• Α. Πανταζόπουλος, “Αυτός που ήρθε απ’ έξω: η σωτηριολογική διάσταση του λαϊκιστή ηγέτη”, 455-469

• Θ. Λίποβατς, “Ο εθνικοσοσιαλισμός ως πολιτικός μεσσιανισμός”, 470-483

• Γ. Βώκος, “Το χαμόγελο του Αμπλόγκιν”, 484-510

 Πηγή: Ιστολόγιο Βιβλικών Σπουδών / Biblical Studies Blog

Συνέδριο: Ο Θεός της Βίβλου κι ο Θεός των φιλοσόφων / Conference: The God of the Bible and the God of the Philosophers

Το ίδρυμα ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ διοργανώνει διήμερο συνέδριο με θέμα:

“Ο Θεός της Βίβλου κι ο Θεός των φιλοσόφων”

Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011 (ώρα έναρξης 17.00) και Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011 (ώρα έναρξης 10.00 και 17.00)
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Αμφιθέατρο “Λεωνίδας Ζέρβας”)
Βασ. Κων/νου 48, Αθήνα

Πρόγραμμα συνεδρίου

Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου

Α΄Συνεδρία (Πρόεδρος Στέλιος Βιρβιδάκης)
17.00 Χαιρετισμός

• 17.15 Βασίλειος Καλλιγάς, “Θεός και θεολογία στο έργο του Πλάτωνα”
• 17.35 Βασίλης Κάλφας, “Είναι αναγκαίος ο Θεός στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη;”
• 15.55 Κατερίνα Ιεροδιακόνου, “Η θεολογία των στωικών”
• 18.15 Ελένη Περδικούρη, “Ο Θεός στον Πλωτίνο: Νους ή εν;”
• 6.35 Συζήτηση

Β΄Συνεδρία (π. Δημήτριος Μπαθρέλλος)

• 19.30 Δημήτρης Καϊμάκης, “Ο Θεός της Πεντατεύχου”
• 19.50 Μυρτώ Θεοχάρους, “Ο Θεός σε αγωνία: το προφητικό βίωμα του θείου διλήμματος μεταξύ δικαιοσύνης και αγάπης”
• 20.10 Χρήστος Καρακόλης, “Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος…”: το αποκλειστικά παλαιοδιαθηκικό υπόβαθρο μιας κατ’ εξοχήν φιλοσοφικής έννοιας και η ριζική επανερμηνεία της στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο”
• 20.30 Χαράλαμπος Ατματζίδης, “Μονοθεϊσμός και αρχέγονος χριστιανισμός – Το παράδειγμα του 1 Κορ 8,1-6”
• 21.00 Συζήτηση

Σάββατο 3 Δεκεμβρίου

Γ’ Συνεδρία (Πρόεδρος Χρήστος Καρακόλης)

• 10.00 π. Δημήτριος Μπαθρέλλος, “Ο Θεός της Βίβλου και ο Θεός των φιλοσόφων στην πατερική θεολογία”
• 10.20 Θάνος Σαμαρτζής, “Ο Θεός ως actus purus στον Θωμά Ακυινάτη”
• 10.40 Παναγιώτης Κανταρτζής, “Λούθηρος, ο σταυρός του θεολόγου και ο θεολόγος του σταυρού”
• 11.00 Συζήτηση

Δ΄ Συνεδρία (Πρόεδρος Βασίλης Κάλφας)

• 11.50 Θοδωρής Δρίτσας, “Ντεκάρτ και Πασκάλ”
• 12.10 Άρης Στυλιανού, “Ο Θεός του Σπινόζα”
• 12.30 Κώστας Ανδρουλιδάκης, “Ο Καντ σε αναζήτηση του Θεού”
• 12.50 Γιάννης Πίσσης, “Οι διενέξεις για τον πανθεἱσμό, τον αθεϊσμό και το θεϊσμό στην κλασική γερμανική φιλοσοφία”
• 13.10 Γιώργος Φαράκλας, “‘Καὶ ὁ λόγος σάρξ ἐγένετο’. Η ορθολογικότητα του χριστιανισμού κατά τον Έγελο”
• 13.30 Συζήτηση

Ε’ Συνεδρία (Πρόεδρος Άρης Στυλιανού)

• 17.00 Βασιλική Τσακίρη, “Ο Θεός ως παράδοξο στη σκέψη του Κίρκεγκωρ”
• 17.20 Σταύρος Ζουμπουλάκης, “Αθήνα και Ιερουσαλήμ: Πού κατοικεί τελικά ο Σεστώφ;”
• 17.40 Νικόλαος Ασπρούλης, “Quid Athenae Hierosolymis? Το δίλημμα πίστη ή/και λογική στη θεολογία. Οι προτάσεις της ρωσικής θεολογικής και φιλοσοφικής σκέψης”
• 18.00 Στέλιος Βιρβιδάκης, “Μια νέα μορφή πανενθεϊσμού”
• 18.20 π. Ευάγγελος Γκανάς, “Είναι η σύγχρονη ενασχόληση των φιλοσόφων με τον Παύλο καλά νέα για τους χριστιανούς;”
• 18.40 Συζήτηση

Πηγή: Ιστολόγιο βιβλικών σπουδών / Biblical Studies Blog