Κεντρικός ομιλητής θα είναι ο Διονύσης Δρόσος, Καθηγητής Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με θέμα: Αντισημιτισμός: ακρότητα και κοινοτοπία. Σκέψεις για τη μνήμη και την ευθύνη της γενοκτονίας
Γιαννιώτες Εβραίοι
The Jewish Community of Ioannina in the spotlight: Two exhibitions in Athens
“The Jewish Community of Ioannina – The Memory of Artefacts”
This exhibition highlights historical aspects regarding the daily life of the old Romaniote Community of Ioannina, combining the information with photographic material and authentic objects from the J.M.G. collections, which are presented to the public for the first time, but also with unique artefacts kindly loaned by private individuals.
”Joseph Eligia, the Poet of the Lake”
This interactive exhibition offers visitors the opportunity to become acquainted with the era, the life and the work of the great scholar and poet from Ioannina, and encourages them to develop a reciprocal dialogue with him, based on the poems and the translations of the holy texts, which he bequeathed us.
The aim of the periodic exhibitions and the related cultural activities is to present the public with elements from the life and traditions of one of the smaller, but yet oldest Jewish communities in Greece, and also to explore its individual and collective contribution to the enrichment of the local urban and social transformations.
The exhibitions are accompanied by a bilingual catalogue, as well as educational programmes specially designed for students.
The exhibitions will be hosted by the Jewish Museum of Greece from January 23 until September 25, 2017.
Inauguration: Monday, January 23, 2017 at 19:00. Open House: 18:00 – 21:00
More information here.
«Η Εβραϊκή Κοινότητα των Ιωαννίνων – Αντικειμένων Μνήμη»
Αναδεικνύει πτυχές της ιστορίας και της καθημερινής ζωής της παλιάς ρωμανιώτικης κοινότητας των Ιωαννίνων, συνδυάζοντας τις πληροφορίες με φωτογραφικό υλικό και αυθεντικά αντικείμενα από τις συλλογές του Ε.Μ.Ε. που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό, αλλά και με πρωτότυπα κειμήλια υπό ευγενική παραχώρηση ιδιωτών.
«Γιοσέφ Ελιγιά, o Ποιητής της Λίμνης»
Αυτή η διαδραστική έκθεση δίνει στους επισκέπτες την ευκαιρία να γνωρίσουν την εποχή, τη ζωή και το έργο του σπουδαίου γιαννιώτη διανοούμενου και ποιητή και τους ενθαρρύνει να αναπτύξουν μια διαλογική σχέση μαζί του, βασισμένη στα ποιήματα και τις μεταφράσεις των ιερών κειμένων που μας κληροδότησε.
Στόχος των περιοδικών εκθέσεων και των συνδεόμενων πολιτιστικών δράσεων, είναι να παρουσιάσουν στο κοινό στοιχεία από τη ζωή και την παράδοση μιας από τις μικρότερες, αλλά και συνάμα παλαιότερες εβραϊκές κοινότητες του ελλαδικού χώρου, και να διερευνήσουν την ατομική και συλλογική προσφορά της στον εμπλουτισμό των τοπικών αστικών και κοινωνικών μετασχηματισμών.
Τις εκθέσεις συνοδεύει δίγλωσσος κατάλογος, καθώς και ειδικά σχεδιασμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για το μαθητικό κοινό.
Οι έκθεσεις θα φιλοξενηθούν στο Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος από τις 23 Ιανουαρίου έως τις 25 Σεπτεμβρίου 2017.
Εγκαίνια: 23.01.2017, 19.00. Διάρκεια Εκδήλωσης: 18:00 – 21:00.
Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Η απάντηση του Αλέκου Ράπτη στο άρθρο του Κώστα Καλτσή
Σε συνέχεια ανάρτησής μας για το πρόσφατο αντισημιτικό άρθρο του Κώστα Καλτσή (εφ. Πρωινός Λόγος, 4.8.2016), αναδημοσιεύουμε παρακάτω την απαντητική επιστολή του ιστορικού ερευνητή Αλέκου Ράπτη (εφ. Πρωινός Λόγος, 10.8.2016). Ευχαριστούμε θερμά τον Αλέκο Ράπτη και από αυτή τη θέση για την άδεια αναδημοσίευσης.

Το πρωτοσέλιδο του “Πρωινού Λόγου” στις 10 Αυγούστου 2016. Από το προσωπικό αρχείο του Αλέκου Ράπτη.
Ιωάννινα 8 Αυγούστου 2016
Αξιότιμε κ. Διευθυντά,
Είμαι τακτικός αναγνώστης της εφημερίδας σας η οποία είναι μια απο τις παλιότερες ιστορικές και σημαντικές εφημερίδες της πόλης μας, με το κυριότερο χαρακτηριστικό της, την κοινωνική προσφορά της στο χώρο της μαχητικής δημοσιογραφίας και της ενημέρωσης.
Διάβασα στις 4 Αυγούστου 2016 πολύ προσεκτικά το άρθρο του συνεργάτη σας κ. Κώστα Καλτσή, που φιλοξενήθηκε στην έγκριτη εφημερίδα σας και που φέρει τον τίτλο «Προς τι η επιμονή των Εβραίων να τους… τιμούμε συνεχώς».
Στο απίστευτο αυτό «ιστορικό του πόνημα», ο κ. Καλτσής καταπιάνεται με όλους και για όλα.
Για τον αρθρογράφο κ. Καλτσή, η «πολιτισμικότητα» και οι πρόσφυγες είναι «…μια άλλη υπόθεση που θα την δούμε εν καιρώ και σε συνδυασμό με την παρουσία του πλήθους των αλλοδαπών, που αναγκαστικώς «φιλοξενούνται» εδώ».
Τι υπονοεί λοιπόν ο κ. Καλτσής, εκπέμποντας μηνύματα ξενοφοβίας και ρατσισμού στον αναγνώστη της εφημερίδας, μήπως δεν γνωρίζει ότι ζούμε σε μια σύγχρονη πολιτισμική κοινωνία, που είναι ενταγμένη στην κόλπους της ευρωπαϊκής ένωσης;
Μήπως δεν γνωρίζει ότι και αντίστοιχα ευρωπαϊκά κράτη όπως και η Ελλάδα, φιλοξενούν κατά χιλιάδες και περιθάλπουν πρόσφυγες από την εμπόλεμη κατάσταση στη Συρία;
Ωστόσο η σύγχυση στο «ιστορικό αυτό πόνημα» του αρθρογράφου κ. Καλτσή, επεκτείνεται ακόμη περισσότερο καθώς καταπιάνεται ευκαιριακά, αν όχι υποβολιμαία με την ιστορική και την φυσική παρουσία των Γιαννιωτοεβραίων συμπολιτών μας, εδώ στην πόλη των Ιωαννίνων.
Δίχως ίχνος εντροπής και καταισχύνης ο κ. Καλτσής, βεβηλώνει τη μνήμη των 1850 γιαννιωτοεβραίων συμπολιτών μας, που εκτοπίστηκαν από τους γερμανούς Ναζί, στις 25 Μαρτίου 1944 και έγιναν στάχτη στα Ναζιστικά στρατόπεδα Άουσβιτς και στο Μπιρκενάου στην Πολωνία, αναφέροντας επι λέξει: «…κατά την διάρκεια της χρονιάς, οι Γιαννιώτες καλούμαστε να τιμήσουμε τους Εβραίους – θύματα μιας απίστευτης θηριωδίας. Η ένστασή μας έχει σχέση με ένα μεγάλο …γιατί!».
«Ένσταση» λοιπόν καταθέτει κ. Καλτσής στην κοινωνία και στους αναγνώστες της εφημερίδας, με την «απίστευτη απορία του» και το «μεγάλο του γιατί», αφού εδώ στα Γιάννενα, όλη η κοινωνία καθώς και οι πολιτικοί φορείς, τιμούμε κάθε χρόνο την μνήμη των αθώων θυμάτων της Ναζιστικής βαρβαρότητας, των γιαννιωτοεβραίων συμπολιτών μας, που έγιναν στάχτη και χάθηκαν για πάντα στο Άουσβιτς και στο Μπιρκενάου, τον Μάρτιο του 1944.
Αλλά το «ιστορικό πόνημα» του αρθρογράφου κ. Καλτσή, συνεχίζει τις ενδιαφέρουσες ιστορικές του ανακρίβειες εμπλέκοντας και τα μαρτυρικά χωριά στο Νομό μας, που βίωσαν το καλοκαίρι του 1943 και το 1944 την Ναζιστική βαρβαρότητα, αναφέροντας πως σ΄αυτές τις εκδηλώσεις μνήμης δεν συμμετέχουν οι Εβραίοι! (απίστευτος ο κ. Καλτσής!), τονίζοντας επι λέξει: «…αλλά και σε εκείνους που στοιχειωδώς τιμούνται δεν είδαμε να συμμετέχουν οι Εβραίοι, ούτε και να γίνεται από την Ισραηλινή Κοινότητα (sic) κάποια έκκληση για συμμετοχή».
Μα δεν γνωρίζει ο κ. Καλτσής ότι συμπολίτες μας γιαννιωτοεβραίοι είναι Έλληνες πολίτες ενταγμένοι στην Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων, ή εάν το θέλει στην εβραϊκή Κοινότητα Ιωαννίνων;
Εάν λοιπόν δεν είναι τόσο ανιστόρητος, τότε σίγουρα είναι εκ του πονηρού η παραπάνω αναφορά του, για την «Ισραηλινή Κοινότητα», υπονοώντας πως αυτοί οι συμπολίτες μας είναι Ισραηλινοί πολίτες.
Παράλληλα δε το «ιστορικό αυτό πόνημα» του αρθρογράφου κ. Καλτσή, προχωράει και παραπέρα, καθώς ο ίδιος διαπιστώνει ότι για τα θύματα του Ολοκαυτώματος «αναπέμπουμε ολημερίς και ολονυκτίς δοξασίες, νομίζουμε ότι ξεπερνά κι αυτά τα όρια της υπερβολής».
«Υπερβολή» λοιπόν για τον αρθρογράφο κ. Καλτσή, η μια και μοναδική ετήσια εκδήλωση μνήμης, για τους 1850 συμπολίτες μας γιαννιωτοεβραίους που θανατώθηκαν από τους Ναζί εδώ στα Γιάννενα.
Εάν λοιπόν αυτό το παραπάνω δεν αποτελεί Ύβρις, απέναντι στα θύματα του Ολοκαυτώματος και στους λαούς της Ευρώπης που γνώρισαν τον Ναζισμό και τον Φασισμό, όπως καταγράφεται στο «ιστορικό πόνημα» του αρθρογράφου κ. Καλτσή τότε σίγουρα αποτελεί θέση και άποψη που εντάσσεται στον μακρύ κατάλογο των νοσταλγών του ναζιστικού παρελθόντος.
Αλλά μιας και τα πολεμικά γεγονότα στην Μέση Ανατολή και τις εδαφικές ανακατατάξεις στη Συρία, στην Τουρκία και στο Ιράκ, βρίσκονται σε εξέλιξη και σε συνδυασμό με το Παλαιστινιακό και το Ισραήλ, ο αρθρογράφος κ. Καλτσής δεν παραλείπει να «αναλύσει βαθέως» την υφιστάμενη γεωπολιτική κατάσταση, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου που ελλοχεύει για την Ελλάδα, με τους Εβραίους να συνωμοτούν εναντίων της, αναφέροντας επι λέξει: «για την σκοπιμότητα να αναγνωρίσουμε την ιδιαιτερότητα των Εβραίων… την επιρροή τους στην εξελικτική πορεία του κόσμου και φυσικά της χώρας μας».
Ένα απίστευτο λοιπόν «ιστορικό πόνημα», φαιάς απόχρωσης και νεοναζιστικής αντίληψης, ξετυλίγεται με άκομψο τρόπο από τον αρθρογράφο κ. Καλτσή με ιστορικούς ερασιτεχνισμούς και ανακρίβειες, που διαστρεβλώνουν συστηματικά τα γεγονότα της Ιστορίας.
Αξιότιμε κ. Διευθυντά,
Θεωρώ ότι η έγκριτη εφημερίδα «Πρωινός Λόγος» αποτέλεσε και αποτελεί έναν από τους πυλώνες της τοπικής δημοσιογραφίας στην πόλη μας.
Η ιστορική της παρουσία και η πληθώρα των βραβεύσεων της από την πολιτεία και τους φορείς του τόπου, καταμαρτυρούν την μαχητικότητα αυτής της εφημερίδας, στο χώρο της δημοσιογραφίας.
Ωστόσο το άρθρο του κ. Καλτσή, είναι απαράδεκτο και βρίθει από σωρεία ιστορικών ανακριβειών, αλλά και νεοναζιστικών αντιλήψεων του ιδίου του αρθρογράφου, που θα έλεγα ότι δεν συνάδουν με τις δημοκρατικές και κοινωνικές αξίες, που χαρακτηρίζουν την εφημερίδα σας.
Επιπλέον δε αυτό το «ιστορικό πόνημα» του αρθρογράφου κ. Καλτσή, προσβάλλει όχι μόνο την μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, αλλά και όλους εμάς, που μαζί καταδικάζουμε την κάθε είδους ξενοφοβία, τον κοινωνικό ρατσισμό και τον κάθε είδους ναζισμό και φασισμό, που ελλοχεύει στις μέρες μας.
Στο πνεύμα του δημοκρατικού διαλόγου θα σας παρακαλούσα ευγενικά, για την δημοσίευση της άποψης μου, ούτως ώστε να γνωρίσουν και οι αναγνώστες της εφημερίδας και την απλή άποψη, αλλά και θέση ενός απλού αναγνώστη.
Σας ευχαριστώ για την φιλoξενία
Με εκτίμηση
Αλέκος Ράπτης
Ιστορικός ερευνητής
Ιωάννινα
Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος στα Γιάννενα
Η Περιφέρεια Ηπείρου σε συνεργασία με την Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων, το Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή και το Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος, διοργανώνουν εκδήλωση την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2016 και ώρα 8.30 μ.μ., στην αίθουσα «Β. Πυρσινέλλας».
Ο Χάγκεν Φλάισερ, Ιστορικός, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, θα μιλήσει με θέμα: Ελληνογερμανικές στρεβλώσεις στην εξιστόρηση της γενοκτονίας των Ελληνοεβραίων.
Η Μαρία Θωΐδου, στο τραγούδι, και ο Κώστας Ράπτης, στο μπαγιάν (ακορντεόν κοντσέρτου) θα ερμηνεύουν εβραϊκά και ρωμανιώτικα τραγούδια.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.
Πηγή: Πνευματικό Κέντρο Ιωαννίνων (facebook)
Ιωάννινα, 25η Μαρτίου 1944
Κατεβαίνω κάτω, ανοίγω την πόρτα κι ήταν ένας χωροφύλακας: «Μάστε τα, λέει, σε δυο ώρες φεύγετε». Του κλείνω την πόρτα κι ανεβαίνω τρέχοντας απάνω, χτυπώ την πόρτα του αδερφού μου κλαίγοντας. Σηκώνεται, ανοίγει το παράθυρο κι ακούγεται κείνος ο οδυρμός, κείνα τα μοιρολόγια, εκείνα τα χτυπήματα στα τζάμια, στις πόρτες. Αλαφιασμένος ο κόσμος. Σε δυο ώρες έπρεπε να μάσει ό,τι είχε. Τι, τι μπορούσε να πάρει;
Στέλλα Κοέν, επιζήσασα του Ολοκαυτώματος (via)
Ανήμερα της 25ης Μαρτίου 1944, Γερμανοί στρατιώτες της Μεραρχίας Εντελβάις μαζί με διερμηνείς και Έλληνες Χωροφύλακες συγκέντρωσαν με τη βία τους Εβραίους των Ιωαννίνων στην Πλατεία Μαβίλη και στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο για να τους μεταφέρουν με σκεπαστά φορτηγά, μέσω Τρικάλων, στη Λάρισα και από εκεί στα στρατόπεδα του θανάτου της Πολωνίας. Όπως ήδη κατέδειξε ο Αλέκος Ράπτης, η καταλήστευση των περιουσιών των Ρωμανιωτών Εβραίων από Γιαννιώτες πολίτες άρχισε το μεσημέρι της ίδιας μέρας:
«Οι Γερμανοί έδωσαν την άδεια στους πιο κοντινούς συνεργάτες τους να ανοίξουν τα μαγαζιά και να προχωρήσουν στο πλιάτσικο των αγαθών και σε ότι δήποτε άλλο ήταν χρήσιμο, ενώ ταυτόχρονα τους επέτρεψαν να γίνουν οι κύριοι ιδιοκτήτες σε Εβραϊκά σπίτια και μαγαζιά.
Ο Γενικός Διοικητής Ηπείρου Μιχαήλ Τσιμπρής που υπήρξε ο επίσημος συνεργάτης των Γερμανών έδωσε εντολή για την άμεση διανομή δηλαδή την καταλήστευση των Εβραϊκών περιουσιών στα Γιάννενα.
Στους επόμενους μήνες που ακολούθησαν από την ημέρα της εκτόπισης το πλιάτσικο ή αλλιώς η καταλήστευση των περιουσιακών στοιχείων των Γιαννιωτοεβραίων, συνεχιζόταν κανονικά με την επίσημη σφραγίδα των δωσίλογων και των συνεργατών των Ναζί στα Γιάννενα.»
Αλέκος Ράπτης: Το Πλιάτσικο. 07/06/2010
Μέσα σε λίγες ώρες, ξεριζώθηκαν 1870 Ρωμανιώτες Εβραίοι μετά από 12 αιώνες από τα Γιάννενα. Το 2005 η ιστορική εφημερίδα των Ιωαννίνων «Ηπειρωτικός Αγών» δημοσίευσε τις φωτογραφίες εκτοπισμού που είχε τραβήξει με μεθοδικότητα και κυνισμό ο γερμανικός στρατός στην πλατεία Μαβίλη. Ένα χρόνο αργότερα και με τη βοήθεια της Κοινότητας των Γιαννιωτών-Εβραίων της Νέας Υόρκης, ο Αλέκος Ράπτης και ο «Ηπειρωτικός Αγώνας» αναγνώρισαν και ταυτοποίησαν μερικούς από τους συμπολίτες μας που εικονίζονται στις εν λόγω φωτογραφίες. Το σχετικό ένθετο της γιαννιώτικης εφημερίδας είναι διαθέσιμο δωρεάν εδώ.

Ολόκληρη η σειρά των φωτογραφιών του εκτοπισμού των Γιαννιωτών Εβραίων έχει αναρτηθεί στο ιστολόγιο XYZ Contagion: https://xyzcontagion.wordpress.com/2013/05/25/ioannina-ebraioi/
Η επιζήσασα του Ολοκαυτώματος Άρτεμις Μπατή Μιρόν (μαρτυρία)
“Και ήρθε η διαταγή, που έλεγε πως στις 8 το πρωί έπρεπε να μαζευτούνε όλοι οι Εβραίοι κοντά στη λίμνη Παμβώτιδα με λίγα δέματα στο χέρι. Εμείς κοιμόμασταν, δεν ξέραμε τίποτα. Το πρωί όταν σηκώθηκε η μανούλα μου και το άκουσε, χιόνιζε εκείνη τη μέρα, ντυθήκαμε ζεστά, ετοιμάσαμε τρία δεματάκια μικρά με εσώρουχα και ένα δέμα με ξηρούς καρπούς, γιατί δεν ξέραμε τι θα αντιμετωπίσουμε. Και βγήκαμε από το σπίτι αγκαλιασμένοι, η μητέρα μου, το αδερφάκι μου κι εγώ. Η μητέρα μου κλειδώνει την πόρτα του σπιτιού χωρίς να ξέρουμε ότι στο σπίτι αυτό ποτέ ποτέ ποτέ δεν θα επιστρέψουμε.”
Άρτεμις Μιρόν
Η Άρτεμις Μιρόν, το γένος Batis, κατάγεται από τα Ιωάννινα. Είναι η μόνη από την οικογένεια της που κατάφερε να επιζήσει του Ολοκαυτώματος. Όταν το 1943, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί εισέβαλαν στα Ιωάννινα, άρχισε για την Αρτέμιδα Μιρόν, όπως και για όλη την εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων, το δράμα.
Η παραπάνω ομιλία πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2015 σε εκδήλωση που οργάνωσαν το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου, μαζί με την Πρεσβεία του Ισραήλ στην Κύπρο στο Λύκειο Αγίου Γεωργίου Λάρνακας και απευθυνόταν στους μαθητές των Γυμνασίων και των Λυκείων Λάρνακας.
Πληροφορίες via Teacher Antonis
Διαβάστε επίσης: Το νούμερο 77132. Η επώδυνη διαδρομή από τα Γιάννενα στο Άουσβιτς (συνέντευξη στη Χρύστα Ντζάνη).

Το νούμερο 77132. Πηγή: https://chrystantzani.wordpress.com/2015/02/07/artemis_batis_miron/
Τα Ιωάννινα (1890-1930) μέσα από τον φακό του Ρωμανιώτη Νησίμ Δ. Λεβή
Το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 71 χρόνια από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων των Ιωαννίνων, διοργανώνει φωτογραφική έκθεση, με τίτλο: «Τα κοσμοπολίτικα Ιωάννινα (1890-1930) μέσα από τον φακό του Ρωμανιώτη Νησίμ Δ. Λεβή».
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν εικόνες από στερεοσκοπικές (τρισδιάστατες) φωτογραφίες της ιδιωτικής συλλογής του κ. Ραφαήλ Μωυσή. Οι πρωτότυπες φωτογραφίες είναι δημιουργήματα του Ρωμανιώτη Δρ. Νησίμ Λεβή, ερασιτέχνη φωτογράφου, και πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση στερεοσκοπικής μηχανής δύο φακών (Verascope Richard). Οι φωτογραφίες αποτυπώθηκαν, ως δύο παράλληλες εικόνες, σε γυάλινες πλάκες, δημιουργώντας την τρισδιάστατη εικόνα μέσα στην ειδική μηχανή προβολής στερεοσκόπιο (Le Taxiphote).
Οι εικόνες, ακόμα και αν δεν ιδωθούν στερεοσκοπικά (τρισδιάστατα), μας ταξιδεύουν στα Ιωάννινα της εποχής (1890-1930), δημιουργώντας μας μία σειρά από εντυπώσεις, σχετικά με την πόλη και τον πολυπολιτισμικό της βίο, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού που αποτέλεσαν προορισμό του «κοσμοπολίτη» Νησίμ Λεβή.
Η έκθεση θα εγκαινιαστεί στις 27 Ιανουαρίου 2015 στον εκθεσιακό χώρο του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Ιωαννιτών.
Βίντεο-μοντάζ : Δημήτρης Ντάρας
Πηγή: youtube
Διαβάστε επίσης: Φίλιππος Π. Γιωβάννης: “Γιάννινα και Περίχωρα” – “Jannina ses Environs” – φωτογραφίες του γιαννιωτοεβραίου ιατρού και ερασιτέχνη φωτογράφου Νισήμ Δαυίδ Λευή (Ιωάννινα 1875 – Άουσβιτς 1944), 7 Νοεμβρίου 2014
Δείτε στο youtube: Φωτογραφίες κυνηγιού του Νισήμ Δ. Λεβή στην Λίμνη Παμβώτιδα Ιωαννίνων στις αρχές του 20ου αιώνα:
Η αφίσα των εκδηλώσεων για την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος στα Γιάννενα:
Έκκληση για οικονομική ενίσχυση με σκοπό την αποκατάσταση των ζημιών στο Εβραϊκό Νεκροταφείο των Ιωαννίνων / Fundraising to restore the Jewish Cemetery of Ioannina (Greece)
Σύμφωνα με το epiruspost.gr, θυελλώδεις άνεμοι προκάλεσαν την Πρωτοχρονιά τεράστιες ζημιές στο Εβραϊκό Νεκροταφείο των Ιωαννίνων. Το μικρό κτίριο που χρησιμοποιείται ως Συναγωγή για τις νεκρώσιμες ακολουθίες, το πλακόστρωτο αλλά και αρκετοί τάφοι υπέστησαν σημαντικές φθορές. Επειδή η ολιγάριθμη Εβραϊκή Κοινότητα των Ιωαννίνων θα είναι αδύνατο να καλύψει από μόνη της το κόστος των ζημιών που ανέρχονται σε πολλές χιλιάδες ευρώ, η Μάρσια Χαντάντ Οικονομόπουλος, διευθύντρια της συναγωγής & του μουσείου Kehila Kedosha Janina στη Νέα Υόρκη, απευθύνει έκκληση για άμεση οικονομική ενίσχυση με σκοπό την αποκατάσταση των ζημιών. Όποια/ος θέλει να βοηθήσει, μπορεί να επικοινωνήσει μαζί της στο μέιλ kehila_kedosha_janina [at] netzero.net.
According to the news portal epiruspost.gr, strong storm winds severely damaged the Jewish Cemetery of Ioannina, Greece on Thursday January 1st. The Kehila Kedosha Janina Synagogue & Museum of NY, is spearheading a drive to raise money for repairs (estimated at more than $50,000). US residents can donate by sending checks to Kehila Kedosha Janina Synagogue, 280 Broome Street, New York, NY 10002. For those outside the United States who wish to make bank transfers directly to the Jewish Community of Ioannina, please contact Marcia Ikonomopoulos at kehila_kedosha_janina [at] netzero.net and she will send you the bank information for the Jewish community in Ioannina.
More information: Jewish cemetery in Ioannina, Greece damaged by storm (Jewish Heritage Europe)

Uprooted tree next to tahara house at the Jewish cemetery in Ioannina, Greece. More photos at http://www.jewish-heritage-europe.eu/2015/01/05/jewish-cemetery-in-ioannina-greece-damaged-by-storm/%E2%80%9D
Η «Μηχανή του Χρόνου» για τα ατιμώρητα εγκλήματα της Μεραρχίας Εντελβάις στην Ήπειρο και την Κεφαλονιά / Eine Sendung des griechischen Fernsehens zu den Gräueltaten der “Edelweiß”-Division in Epirus und auf Kefalonia
Το εντελβάις (στο σκούφο και στα μανίκια της στολής) ήταν το διακριτικό της 1ης Ορεινής Μεραρχίας της Βέρμαχτ, μιας επίλεκτης μονάδας που αποτελούνταν από Βαυαρούς και Αυστριακούς στρατιώτες. Πίσω από το άνθος κρυβόταν, όμως, μια αιμοσταγής ομάδα εγκληματιών. Η Μεραρχία Εντελβάις αιματοκύλησε τα Βαλκάνια και την Ελλάδα το 1943-44, έχοντας ήδη αναλάβει επιχειρήσεις στην Πολωνία, τη Γαλλία, τη Γιουγκοσλαβία και τη Σοβιετική Ένωση.
Μέσα σε λίγους μήνες, κατέκαψε και ερήμωσε εκατοντάδες χωριά στην Ήπειρο, κατέσφαξε τους κατοίκους του Κομμένου, των Λιγκιάδων και της Μουσιωτίτσας με το πρόσχημα των αντιποίνων, ενώ ευθύνεται και για το ξεκλήρισμα της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων. Τα εγκλήματα της Μεραρχίας Εντελβάις ανέδειξε με τις έρευνές του ο Χέρμαν Φρανκ Μάγερ.
Στη «Μηχανή του Χρόνου» που προβλήθηκε στις 28 Οκτωβρίου (βλ. το βίντεο παρακάτω) αποκαλύπτονται τα ονόματα των αξιωματικών και των στρατιωτών που διέπραξαν τα ειδεχθή εγκλήματα, χωρίς ποτέ να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς έγιναν επιφανή στελέχη της μεταπολεμικής Γερμανίας. Στην εκπομπή μιλούν συγγενείς των θυμάτων και επιζώντες – μεταξύ αυτών και η Εσθήρ Κοέν, ο ιστορικός Ιάσων Χανδρινός, οι ιστορικοί ερευνητές Αλέκος Ράπτης και Απόστολος Παπαγεωργίου, ο Πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων Μωυσής Ελισάφ, ο καθηγητής Παιδαγωγικής Αθανάσιος Γκότοβος, ο καθηγητής Μαθηματικών Παναγιώτης Τσαμάτος και ο φιλόλογος Δημήτρης Βλαχοπάνος.
Die “Edelweiß”-Division war eine Eliteeinheit der Wehrmacht, die aus Österreichern und Bayern bestand und 1939-43 am Polen-, Frankreich- und Jugoslawienfeldzug sowie am Krieg gegen die Sowjetunion teilnahm. Ab Frühjahr 1943 war sie mit Besatzungsaufgaben auf dem Balkan und in Griechenland betraut. Dort wurden Repressalien gegen die ansässige Bevölkerung, Geiselerschießungen, Erschießungen der als Partisanenhelfer Verdächtigen, das Niederbrennen von Dörfern und der Abtrieb des Viehs ausgeübt. Allein in den drei Monaten zwischen Anfang Juli und Anfang Oktober 1943 sollen etwa 207 Ortschaften mit etwa 4.500 Häusern zerstört und über 2.000 Zivilisten, Griechen und Albaner, getötet worden sein.
Ein Beispiel dafür ist das Massaker von Kommeno in Epirus (Nord-Westen Griechenlands), dem 317 Einwohner zum Opfer fielen, darunter Kleinkinder, 94 Kinder unter 15 Jahren und zahlreiche Personen über 65 Jahre. Die Division beteiligte sich auch aktiv an der Durchführung der Deportation der jüdischen Gemeinde von Ioannina (Hauptstadt von Epirus) am 25. März 1944 nach Auschwitz-Birkenau. 95 Prozent der jüdischen Gemeinde wurden durch diese Aktion ausgelöscht. Im September 1943 übte die Division Massenmord an nach der Kapitulation Italiens auf der Insel Kefalonia gefangengenommenen Soldaten der Division Acqui. [Quelle: http://de.wikipedia.org/wiki/1._Gebirgs-Division_%28Wehrmacht%29]
Die Verbrechen der “Edelweiß”-Division untersucht Hermann Frank Meyer in seinem Buch „Blutiges Edelweiß. Die 1. Gebirgsdivision im Zweiten Weltkrieg“ (Berlin 2008).
Der griechische Sender Nerit widmete vor einigen Wochen eine Sendung (siehe Video oben – leider ohne englische oder deutsche Untertitel) diesem Thema, in der Überlebende und Zeitzeugen von den Verbrechen der “Edelweiß”-Division berichten. In der Sendung sprechen außerdem Forscher, wie Iason Chandrinos und Alekos Raptis, der Vorsitzende der jüdischen Gemeinde von Ioannina und Universitätsprofessor, Moisis Elisaf, und der Universitätsprofessor Athanasios Gotovos. Es sei zudem darauf verwiesen, dass die Taten der 1. Gebirgsdivision in der Bundesrepublik nie strafrechtlich geahndet wurden.
Desde Grecia, Akí Salonika para Radio Sefarad: Ioánnina 70 Años 1944- 2014 In Memoriam de todos aquellos que no regresaron…
Στις 25 Μαρτίου συμπληρώθηκαν 70 χρόνια από την καταστροφή της Εβραϊκής Κοινότητας των Ιωαννίνων από τους ναζί. Στο πλαίσιο της ραδιοφωνικής της εκπομπής, η Angela María Arbeláez διαβάζει τα ονόματα όλων σχεδόν των συμπολιτών μας που χάθηκαν στο Άουσβιτς. Με αφορμή αυτή τη θλιβερή επέτειο, ο “Ηπειρωτικός Αγών” δημοσιεύει ξανά το αφιέρωμα με την αναγνώριση προσώπων από τον εκτοπισμό των Εβραίων των Ιωαννίνων, στις 25 Μαρτίου του ’44.
DESDE GRECIA, AKÍ SALÓNIKA, CON ÁNGELA ÁRBELAEZ – Desde Grecia Akí, Salonika * se realiza en memoria de Sabby Cohen Z”L (1903-1944 Monastir, Salónica, Auschwitz) mártir de la Shoá. Recuerda el sufrimiento y honra la vida de su amada esposa Germain (Ζermain) -Matalón-(1910), Salónica.
Hoy recordamos los nombres de los Judíos de Ioánnina deportados en la madrugada de 25 de Marzo de 1944 hacía los campos de la muerte. In Memoriam!
Del libro de Christoph-U.Schminck-Gustavus “Memorias de la ocupación II. La destrucción de la Comunidad Judía de Yianina”. Ιταλοί και Γερμανοί στα Γιάννενα και η καταστροφή της Εβραικής Kοινότητας-Epimetro Dra.Rena Molho, Ed. Isnafí, 2008
Traducción fragmento: A.M.A
”Policía Secreta. Grupo 621 de la gendarmería del XXII Cuerpo de Tierra del Ejercito Alemán.
Madrugada del 27-3-1944
Informe
(…) El 25 de marzo de 1944 bajo la dirección del Mayor de la Policía Secreta Alemana, HABRANEK, y la cooperación del Ejercito, . De la policía militar, y la policía secreta GRUPO 621 de Ioánnina…fueron desterrados los judíos de Ioánnina. Se uso la colaboración de la Gendarmería helena (griega).
(…) A las 3 am del 25 de marzo los barrios judíos fueron cercados por el ejército…como equipaje pueden llevar por familia 50 kilos.
La Gendarmería y policía griegas, así como los miembros del Consejo de la Comunidad Israelita llevaron a cabo la información de los judíos. (…) Se dio a conocer también que los judíos que después de las 8am. no se presenten en los puntos señalados, serán tiroteados.
Los camiones se habían ubicado allí en los puntos señalados (…) cada ayudante del chofer era responsable de recibir y contar los judíos en su vehículo. Hacia las 10 am se había terminado la carga de los judíos presentes y la falange de 80 camiones se puso en marcha hacia Trikala (…)
La operación debe ser calificada de éxito, porque el 95% de los judíos censados se pudieron transportar. La cooperación de la Gendarmería y policía griega, y demás instituciones participantes fue ejemplar.
(…) En muy pocas oportunidades la población griega, se lamentó por los hechos (…) Puede deducirse que esta raza era rechazada por viejos y jóvenes. El destierro de los judíos, de acuerdo a informaciones llegadas a nosotros, fue un placer para la población. La simpatía hacia los alemanes aumentó gracias a esta operación.
Los últimos días se puede comprobar una sensación de calma en el comercio. Así se ve que la influencia, de los pocos hebreos, en el comercio era decisiva.
En total el 25 de marzo de 1944 se trasportaron 1.725 miembros de familias de raza judía.”
Firma: sub oficial Bergmayer Zein – sargento y responsable de Ioánnina.
Original: departamento ic-22–ejército- para información de Lowe.
Creditos:
Nombres de las victimas tomados de Kehila Kedosha Janina Synagogue.
Fotos del Bundesarchiv – Deportación de los Judíos de Ioánnina, 25 de marzo de 1944. Tomadas de la página web: y de wikimedia
Fotο: Rimonin Sinagoga de Ioánnina: A.M.A
– Con la voz del Rabino Arar de Atenas. 2010 [GR]
– Romaniote and Sephardic liturgical hymns. Moshe Halegua and Samuel Cohen(1913-2000).“Shema koli”. Escucha mi voz. Rab. Samuel Cohen. Recolección de Sakis Negrín . Ed. Museo Judío de Grecia. [HEB]
Interfaith Intercultural Dialogue Group * (Encounters) under one sky. Award Marca Colombia 100 Colombianos 2012 – Angela María Arbeláez
Haga clic en el enlace. Για να ακούσετε την εκπομπή, πατήστε εδώ.