Ημέρες Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Βέροιας (1943-2014)

 

Διαβάζοντας τις “Σκιές της Πόλης” (ένα βίντεο του Γιάννη Καλλιγά) / Une vidéo sur la déportation des juifs de Véria, créée par Yannis Kalligas

La vidéo ci-dessus est une création de Yannis Kalligas sur la déportation des juifs de Véria (capitale de la préfecture d’Imathie en Grèce du Nord) par les nazis en 1943. Parmi les victimes, plus de 200 enfants. La création de Kalligas s’inspire de l’étude remarquable de Georges Liolios sur ce sujet, intitulée “Ombres de la ville” (en grec aux éditions Eurasia).

Je cite un résumé en anglais du livre de Liolios que j’ai repéré sur le site veria-greece.com:

Ignoring or trying to hide this city’s Jewish past, unveils a notion of public guilt and racial arrogance. For a long time now, we have forgotten how it is and how it feels to coexist with the others. Nevertheless, the coexistence reality comes back as powerful and necessary as never before. I am afraid that if we don’t soon realize that this city equally belongs to the Christians, as well as to the Jews and the Muslims, the threat of the social cul-de-sac and the loss of the cultural heritage will rapidly become colossal. By using the holocaust survivors’ testimonies, this book attempts to reenact the persecution of the Greek-Jews of the city of Veroia, during the German occupation, which ultimately led to the death of hundreds of people in the crematories of Auschwitz/ Birkenau. However, it also led to the eventual loss of this city’s idiosyncrasy.

Το παραπάνω video είναι δημιουργία του Γιάννη Καλλιγά κι αφιερώνεται στη μνήμη των εκατοντάδων Εβραίων θυμάτων της Βέροιας. Ανάμεσα τους πάνω από 200 παιδιά. Το βίντεο του Καλλιγά έχει ως σημείο αναφοράς τη σημαντική μελέτη του Γιώργου Λιόλιου Σκιές της πόλης-Αναπαράσταση του διωγμού των Εβραίων της Βέροιας, Αθήνα 2009, εκδ. Ευρασία.

Οικογένειες ολόκληρες εβραίων της Βέροιας εξοντώθηκαν από τους ναζί το 1943, ακολουθώντας τη μοίρα έξι εκατομμυρίων ομοθρήσκων τους οι οποίοι μαρτύρησαν στα κρεματόρια μόνο και μόνο επειδή γεννήθηκαν σημίτες. Συνολικά 460 νεκρούς θρήνησε η εβραϊκή κοινότητα στην πόλη αυτή της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ 136 ακόμη είχαν την τύχη να γλιτώσουν από τα νύχια της Γκεστάπο και να διασωθούν. Ο Λιόλιος στο πολυσέλιδο και άριστα τεκμηριωμένο βιβλίο του μας δίνει μια συγκλονιστική εικόνα του πογκρόμ που εξαπέλυσαν οι αρχές κατοχής εναντίον των 150 εβραϊκών οικογενειών της πόλης, συμπληρώνοντάς το με πλήθος φωτογραφίες, χάρτες, πίνακες, χρονολόγιο γεγονότων και βιβλιογραφία. Ετσι η υποδειγματική αυτή προσέγγιση ζωντανεύει στα μάτια μας με τρόπο μοναδικό έναν τυπικό διωγμό μιας εβραϊκής κοινότητας σε μια μικρή πόλη της Βόρειας Ελλάδας.

Δημήτρης Χουλιαράκης, “Το πογκρόμ της Βέροιας”, εφ. Το Βήμα, 8 Φεβρουαρίου 2009.

Διαβάστε, επίσης, ένα σχετικό κείμενο του Γιώργου Λιόλιου που αναρτήθηκε πρόσφατα στο ιστολόγιο ΧΑΝΙΑ-ΒΕΡΟΙΑ: Η 15η αποστολή (1η Μαϊου 1943: Ημέρα μνήμης των Εβραίων της Βέροιας)