Άρτος Ζωής
Tα πρακτικά συνεδρίου για το Μεσσιανισμό / The proceedings of a conference on Messianism
Κυκλοφόρησαν από το ίδρυμα ΑΡΤΟΣ ZΩΗΣ τα πρακτικά του συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του ιδρύματος το Νοέμβριο 2010 και το οποίο έφερε τον τίτλο “Η μεσσιανική ιδέα και οι μεταμορφώσεις της”.
Στ. Ζουμπουλάκης (επιμ.), Η μεσσιανική ιδέα και οι μεταμορφώσεις της. Από την Παλαιά Διαθήκη ως τους πολιτικούς μεσσιανισμούς του 20ου αιώνα (Συναντήσεις 1), εκδ. ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ, Αθήνα 2011
ISBN: 978-960-8053-35-9
524 σελίδες
25 ευρώ
Από το οπισθόφυλλο του τόμου
Ο μεσσιανισμός, γέννημα και θρέμμα της Βίβλου, πήρε ποικίλες μορφές στην ιστορία, πολλές φορές αντιφερόμενες μεταξύ τους, διαπότισε την ευρωπαϊκή σκέψη και επηρέασε καθοριστικά, συχνά με τραγικό τρόπο, την ευρωπαϊκή ιστορία. Ο Άρτος Ζωής, στην προσπάθειά του να φέρει τη Βίβλο στον δημόσιο χώρο της σκέψης και να συμβάλει στη συνάντηση ανθρώπων που σκέπτονται εντός της πίστης με στοχαστές του εκκοσμικευμένου Λόγου, αφιέρωσε το πρώτο συνέδριό του στη μεσσιανική ιδέα και τις μεταμορφώσεις της. Οι εισηγήσεις θεολόγων, φιλοσόφων, ιστορικών και πολιτικών στοχαστών, που περιέχονται όλες στον παρόντα τόμο μαζί με τη συζήτηση που τις ακολούθησε, αναδεικνύουν το γεγονός ότι ο μεσσιανισμός είναι ακατανόητος χωρίς τη βιβλική πηγή του, αλλά και ότι η πηγή αυτή φωτίζεται αναδρομικά από τις μεταγενέστερες ερμηνείες και εμπνεύσεις που γέννησε.
Περιεχόμενα τόμου
- Μ. Κωνσταντίνου, “Η διαμόρφωση της μεσσιανικής ιδέα στην Π.Δ. και η επανερμηνεία της στην Κ.Δ.”, 13-33
- Π. Βασιλειάδης, “Από τον ιουδαϊκό μεσσιανισμό στην πρωτοχριστιανική χριστολογία”, 34-51
- Χ. Καρακόλης, “Το καινοφανές του πρωτοχριστιανικού μεσσιανισμού. Ενότητα και εκδοχές του χριστολογικού κηρύγματος της πρώτης Εκκλησίας”, 52-76
- Αικ. Τσαλαμπούνη, “Το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου για τον Μεσσία-Χριστό: Η θέση του μέσα στην παύλεια θεολογία και ο ρόλος του στη διαμόρφωση της ταυτότητας των παύλειων κοινοτήτων”, 77-113
- π. Αντώνιος Πινακούλας, “Βυζαντινός μεσσιανισμός. Η περίοδος της ουτοπίας”, 129-147
- Ν.Ε. Καραπιδάκης, “Πολιτικές και ιδεολογικές χρήσεις της έννοιας “μεσσίας” στη δυτική μεσαιωνική ιστορία”, 148-166
- Κ.Θ. Ζάρρας, “Μεσσιανικές αντιλήψεις στον ραββινικό και μεσαιωνικό ιουδαϊσμό”, 175-210
- Αγγ. Ζιάκα, “Μεσσιανικές προσδοκίες στο σιιτικό Ισλάμ”, 211-236
- Σ. Μιχαήλ, “Incipit Vita Nova ή το Γκόλεμ και ο Μεσσίας”, 237-253
- Χ. Μαρσέλλος, “Η εποχή του πνεύματος και οι μεσσιανισμοί της ή η κληρονομιά του αββά Ιωακείμ εκ Φλωρίδος”, 271-311
- Μ. Πάγκαλος, “Ουτοπία και μεσσιανισμός”, 312-338
- Ν. Πίσσης, “Αποκαλυπτικός λόγος και μεσσιανική προσδοκία: Χρήσεις και λειτουργίες από τη βυζαντινή στην οθωμανική περίοδο”, 339-359
- Γ. Σαγκριώτης, “Ο πολιτικός μεσσιανισμός του Βάλτερ Μπένγιαμιν”, 385-405
- Γ. Παπαφράγκος, “Ubi Lenin, ibi Jerusalem: Η αναζήτηση της ουτοπίας και οι πολιτικές συνέπειές της στο έργο του Έρνστ Μπλοχ”, 406-423
- Στ. Ζουμπουλάκης, “Εμμανουήλ Λεβινάς: η υπέρβαση του μεσσιανισμού”, 424-437
- Α. Πανταζόπουλος, “Αυτός που ήρθε απ’ έξω: η σωτηριολογική διάσταση του λαϊκιστή ηγέτη”, 455-469
- Θ. Λίποβατς, “Ο εθνικοσοσιαλισμός ως πολιτικός μεσσιανισμός”, 470-483
- Γ. Βώκος, “Το χαμόγελο του Αμπλόγκιν”, 484-510
Συνέδριο: Ο Θεός της Βίβλου κι ο Θεός των φιλοσόφων / Conference: The God of the Bible and the God of the Philosophers
Το ίδρυμα ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ διοργανώνει διήμερο συνέδριο με θέμα:
“Ο Θεός της Βίβλου κι ο Θεός των φιλοσόφων”
Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011 (ώρα έναρξης 17.00) και Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011 (ώρα έναρξης 10.00 και 17.00)
Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Αμφιθέατρο “Λεωνίδας Ζέρβας”)
Βασ. Κων/νου 48, Αθήνα
Πρόγραμμα συνεδρίου
Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου
Α΄Συνεδρία (Πρόεδρος Στέλιος Βιρβιδάκης)
17.00 Χαιρετισμός
- 17.15 Βασίλειος Καλλιγάς, “Θεός και θεολογία στο έργο του Πλάτωνα”
- 17.35 Βασίλης Κάλφας, “Είναι αναγκαίος ο Θεός στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη;”
- 15.55 Κατερίνα Ιεροδιακόνου, “Η θεολογία των στωικών”
- 18.15 Ελένη Περδικούρη, “Ο Θεός στον Πλωτίνο: Νους ή εν;”
- 6.35 Συζήτηση
Β΄Συνεδρία (π. Δημήτριος Μπαθρέλλος)
- 19.30 Δημήτρης Καϊμάκης, “Ο Θεός της Πεντατεύχου”
- 19.50 Μυρτώ Θεοχάρους, “Ο Θεός σε αγωνία: το προφητικό βίωμα του θείου διλήμματος μεταξύ δικαιοσύνης και αγάπης”
- 20.10 Χρήστος Καρακόλης, “Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος…”: το αποκλειστικά παλαιοδιαθηκικό υπόβαθρο μιας κατ’ εξοχήν φιλοσοφικής έννοιας και η ριζική επανερμηνεία της στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο”
- 20.30 Χαράλαμπος Ατματζίδης, “Μονοθεϊσμός και αρχέγονος χριστιανισμός – Το παράδειγμα του 1 Κορ 8,1-6”
- 21.00 Συζήτηση
Σάββατο 3 Δεκεμβρίου
Γ’ Συνεδρία (Πρόεδρος Χρήστος Καρακόλης)
- 10.00 π. Δημήτριος Μπαθρέλλος, “Ο Θεός της Βίβλου και ο Θεός των φιλοσόφων στην πατερική θεολογία”
- 10.20 Θάνος Σαμαρτζής, “Ο Θεός ως actus purus στον Θωμά Ακυινάτη”
- 10.40 Παναγιώτης Κανταρτζής, “Λούθηρος, ο σταυρός του θεολόγου και ο θεολόγος του σταυρού”
- 11.00 Συζήτηση
Δ΄ Συνεδρία (Πρόεδρος Βασίλης Κάλφας)
- 11.50 Θοδωρής Δρίτσας, “Ντεκάρτ και Πασκάλ”
- 12.10 Άρης Στυλιανού, “Ο Θεός του Σπινόζα”
- 12.30 Κώστας Ανδρουλιδάκης, “Ο Καντ σε αναζήτηση του Θεού”
- 12.50 Γιάννης Πίσσης, “Οι διενέξεις για τον πανθεἱσμό, τον αθεϊσμό και το θεϊσμό στην κλασική γερμανική φιλοσοφία”
- 13.10 Γιώργος Φαράκλας, “‘Καὶ ὁ λόγος σάρξ ἐγένετο’. Η ορθολογικότητα του χριστιανισμού κατά τον Έγελο”
- 13.30 Συζήτηση
Ε’ Συνεδρία (Πρόεδρος Άρης Στυλιανού)
- 17.00 Βασιλική Τσακίρη, “Ο Θεός ως παράδοξο στη σκέψη του Κίρκεγκωρ”
- 17.20 Σταύρος Ζουμπουλάκης, “Αθήνα και Ιερουσαλήμ: Πού κατοικεί τελικά ο Σεστώφ;”
- 17.40 Νικόλαος Ασπρούλης, “Quid Athenae Hierosolymis? Το δίλημμα πίστη ή/και λογική στη θεολογία. Οι προτάσεις της ρωσικής θεολογικής και φιλοσοφικής σκέψης”
- 18.00 Στέλιος Βιρβιδάκης, “Μια νέα μορφή πανενθεϊσμού”
- 18.20 π. Ευάγγελος Γκανάς, “Είναι η σύγχρονη ενασχόληση των φιλοσόφων με τον Παύλο καλά νέα για τους χριστιανούς;”
- 18.40 Συζήτηση
Συνέδριο: “Η μεσσιανική ιδέα και οι μεταμορφώσεις της”
Το ίδρυμα “ΑΡΤΟΣ ΖΩΗΣ” διοργανώνει στις 26 και 27 Νοεμβρίου 2010 συνέδριο με τον τίτλο: “Η μεσσιανική ιδέα και οι μεταμορφώσεις της. Από την Παλαιά Διαθήκη ως τους πολιτικούς μεσσιανισμούς του 20ου αιώνα”. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο αμφιθέατρο “Μεγάρου Διοικητού Θεοδώρου Β. Καρατζά”.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010
Α΄ συνεδρία (Πρόεδρος: Κων/νος Ζάρρας)
- 5.30 μ.μ. : Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, καθηγητής στο Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ.
“Η διαμόρφωση της μεσσιανικής ιδέας στην Παλαιά Διαθήκη και η επανερμηνεία της στην Καινή Διαθήκη” - 5.50 μ.μ. : Πέτρος Βασιλειάδης, καθηγητής στο Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ.
“Από τον ιουδαϊκό μεσσιανισμό στην πρωτοχριστιανική χριστολογία” - 6.10 μ.μ.: Χρήστος Καρακόλης, επίκ. καθηγητής στο Τμήμα Θεολογίας του Παν. Αθηνών
“Το καινοφανές του πρωτοχριστιανικού μεσσιανισμού. Ενότητα και εκδοχές του χριστολογικού κηρύγματος της πρώτης Εκκλησίας” - 6.30 μ.μ.: Αικατερίνη Τσαλαμπούνη, λέκτορας στο Τμήμα Ποιμ. & Κοιν. Θεολογίας του Α.Π.Θ.
“Το κήρυγμα του αποστόλου Παύλου για τον Μεσσία-Χριστό: Η θέση του μέσα στην παύλεια θεολογία και ο ρόλος του στη διαμόρφωση της ταυτότητας των παύλειων κοινοτήτων”
Β΄ συνεδρία (Πρόεδρος Ανδρέας Πανταζόπουλος)
- 7.30 μ.μ.: π. Αντώνιος Πινακούλας, εφημέριος του Ι.Ν. Αγ. Παντελεήμονος Χαλανδρίου
“Ο βυζαντινός μεσσιανισμός. Η περίοδος της ουτοπίας” - 7.50 μ.μ.: Ν. E. Καραπιδάκης, καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου
“Από ένα βιβλικό θέμα σε μια πολύμορφη ιδεολογία. Η εικόνα του Μεσσία στη βασιλική ιδεολογία και στα κοινωνικά κινήματα κατά τον δυτικό Μεσαίωνα”
Σάββατο 27 Νοεμβρίου 2010
Γ΄ Συνεδρία (Πρόεδρος: Αικατερίνη Τσαλαμπούνη)
- 10.00 π.μ.: Κωνσταντίνος Θ. Ζάρρας, λέκτορας στο Τμήμα Θεολογίας του Παν. Αθηνών
“Μεσσιανικές αντιλήψεις στον ραββινικό και μεσαιωνικό ιουδαϊσμό” - 10.20 π.μ.: Αγγελική Ζιάκα, λέκτορας στο Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ.
“Μεσσιανικές προσδοκίες στο σιιτικό Ισλάμ” - 10.40 π.μ.: Σάββας Μιχαήλ, γιατρός, συγγραφέας
“Γκόλεμ και Μεσσίας”
Δ΄ Συνεδρία (Πρόεδρος: Ν.Ε. Καραπιδάκης)
- 11.40 π.μ.: Χρήστος Μαρσέλλος, μεταφραστής, συγγραφέας“Η εποχή του Πνεύματος και οι μεσσιανισμοί της, μετά τον Ιωακείμ τον εκ Φλωρίδος”
- 12.00: Μιχάλης Πάγκαλος, δρ. φιλοσοφίας, συγγραφέας, μεταφραστής
“Ουτοπία και μεσσιανισμός” - 12.20 μ.μ.: Νικόλας Πίσσης, ιστορικός“Αποκαλυπτικός λόγος και μεσσιανική προσδοκία: Χρήσεις και λειτουργίες από τη βυζαντινή στην οθωμανική περίοδο”
Ε΄ Συνεδρία (Πρόεδρος: Χρήστος Καρακόλης)
- 5.00 μ.μ.: Γιώργος Σαγκριώτης, δρ. φιλοσοφίας, συγγραφέας, μεταφραστής
“Ο πολιτικός μεσσιανισμός του Βάλτερ Μπένγιαμιν” - 5.20 μ.μ.: Γιώργος Παπαφράγκου, υποψήφιος διδάκτωρ πολιτικής φιλοσοφίας
“Ubi Lenin, ibi Jerusalem: Η αναζήτηση της ουτοπίας και οι πολιτικές συνέπειές της στο έργο του Ερνστ Μπλοχ” - 5.40 μ.μ.: Σταύρος Ζουμπουλάκης, πρόεδρος Δ.Σ. «Άρτου Ζωής», διευθ. περ. Νέα Εστία
“Ποιος είναι τελικά Μεσσίας: Η μεσσιανική ιδέα στο έργο του Εμμανουήλ Λεβινάς”
Στ’ Συνεδρία (Πρόεδρος: Σταύρος Ζουμπουλάκης)
- 6.40 μ.μ.: Ανδρέας Πανταζόπουλος, επίκ. καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ.
“Αυτός που ήρθε απ’ έξω: Η σωτηριολογική διάσταση του λαϊκιστή ηγέτη” - 7.00 μ.μ.: Θάνος Λίποβατς, καθηγητής πολιτικής ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
“Ο εθνικοσοσιαλισμός ως πολιτικός μεσσιανισμός” - 7.20 μ.μ.: Γεράσιμος Βώκος, καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ.
“Οι πολιτικοί μεσσιανισμοί του εικοστού αιώνα”